انگیزه‌نامه یا (Statement Of Purpose (SOP
انگیزه نامه یا SOP به هیئت بررسی دپارتمان ها کمک می‌کند تا از وضعیت فعلی متقاضی، علایق، برنامه‌های آینده و فاکتورهای تاثیر‌گذار بر حرفه متقاضی را درک بهتری داشته باشد. بنابراین در مرحله نخست نگارش انگیزه نامه (SOP) به جهت نشان دادن اهداف تحصیلی میباشد.
به طور مثال باید در انگیزه نامه به سوال هایی نظیر:
- دلیل انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر،
- دلیل اینکه آینده خود را صرف رشته مورد نظر می کنید و
- شایستگی های شما پاسخ دهید.
بنابراین تلاش کنید که دلایل اصلی را پیدا کرده و بهترین و تاثیرگذارترین جواب را برای نگارش مهیا سازید. همچنین تلاش کنید که با آشنایی دقیق از نقاط قوت خود، توانایی‌های خود را به کمیته بررسی نشان دهید.
چگونه انگیزه‌نامه‌ای بنویسم که تکراری نباشد؟
پاسخ این سؤال بسیار ساده است. هر دانشگاهی، از دانشجویان انتظار دارد که به مجموعه ای از سؤالات اساسی پاسخ دهند. دانشگاه ها مستقیماً این سوالات را از شما نمی پرسند، اما انتظار دارند به آن پرسش‌ها پاسخ دهید. نمونه هایی از این پرسش ها به قرار زیرند:
بخش اول
- قصد دارید در چه رشته ای ادامه تحصیل دهید؟
- چرا علاقمندید فقط در این رشته به تحصیل خود ادامه دهید
- چرا این دانشگاه را برای ادامه تحصیل خود انتخاب کردید؟
- چه ویژگی منحصر به فردی در دانشگاه ما می‌بینید؟
- چرا این کشور را برای ادامه تحصیل انتخاب کرده اید؟ چه ویژگی خاصی در این کشور می‌بینید؟
- تا به حال در رشته مورد نظرتان، چه میزان مطالعه و یا تجربه های عملی داشته اید؟
- اگر در گذشته در این رشته تجربه‌هایی را اندوخته‌اید، اکنون به دنبال به دست‌آوردن چه مهارت‌های بیشتری هستید؟
بخش دوم
- برنامه شما برای بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه چیست؟
- آیا مایلید بعد از فارغ‌التحصیلی کار کنید و یا اینکه به تحصیلات آکادمیک خود ادامه دهید؟
- انتظارات شما از ادامه تحصیل در دانشگاه چیست؟
- آیا مایلید تحت نظر یک استاد خاص به تحقیق و مطالعه بپردازید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، دلایل انتخاب آن استاد را بیان کنید.
- علاوه بر تحصیلات و کار، چه سرگرمی‌ها و علائقی دارید؟ راجع به ویژگی های شخصیتی منحصر به فرد خود توضیح دهید؟
اینها از جمله سؤالاتی است که باید پیش از نوشتن انگیزه نامه یا SOP از خود بپرسید. پاسخ هرکدام از این پرسش‌ها را جداگانه نوشته، و سپس مجموع آنها را به شکل داستانی بنویسید که خواندنش برای دپارتمان پذیرش جذاب باشد.
به یاد داشته باشید، به استثنای برخی رشته‌های محدود، شما مصاحبه‌ای با دپارتمان پذیرش نخواهید داشت، در نتیجه انگیزه‌نامه شما تنها راهی است که میتوانید از طریق آن دپارتمان پذیرش دانشگاه را تحت‌تأثیر قرار دهید. پس شما باید داستان خود را به بهترین نحو بیان کنید که به اندازه کافی توجه دپارتمان پذیرش را به شما جلب کند.
نکات باید و نباید نوشتن انگیزه نامه اپلای:
نبایدها انگیزه نامه یا SOP
- از اطلاعاتی که موضوع تحقیقاتی شما را پشتیبانی نمی‌کند استفاده نکنید.
- انگیزه نامه خود را با ” من در …. متولدشده‌ام” یا “والدین من از ….” شروع نکنید.
- اتوبیوگرافی یا رزومه خود را در انگیزه نامه ننویسید.
- از شروع دوباره به نوشتن انگیزه نامه اگر نوشته‌های قبلی خوب نبود نترسید. (شاید لازم باشد بارها بنویسید).
- سعی نکنید مخاطب خود را با استفاده از کلمات و اصطلاحات خاص تحت تأثیر قرار دهید.
- از مجموعه عبارات و اصطلاحات رایج در فرمت‌های آماده اینترنتی استفاده نکنید.
- فقط به ویرایشگر کامپیوتری خود برای چک کردن دیکته کلمات اکتفا نکنید.
- توجیه‌های ضعیف برای معدل یا نمرات ارائه ندهید.
- داستان‌سرایی یا دروغ‌بافی نکنید.
بایدها در انگیزه نامه یا SOP:
بخش اول
- نوشته خود را در راستای موضوع تحقیقاتی یا زمینه موضوع موردعلاقه‌تان یکپارچه‌سازی کنید. موضوع تحقیقاتی یا موضوع موردعلاقه مهمترین نکته است که می‌خواهید در موردش حرف بزنید.
- قبل از شروع به نوشتن، تعیین کنید در مورد چه چیزی می‌خواهید بحث کنید و با چه ترتیبی این موضوع را بیان می‌کنید.
- از مثال‌های دقیق از تجارب زندگی خود استفاده کنید تا موضوعاتی را که بیان می‌کنید پشتیبانی کنید و از بقیه متقاضیان متمایز شوید.
- در مورد علایق خود صحبت کنید. این چیزی هست که کمیته پذیرش می‌خواهد بخواند.
- انگیزه نامه خود را با یک متن که جلب‌توجه می‌کند شروع کنید مثل یک خاطره، نقل‌قول، سؤال یا توضیح یک واقعه.
- بهتر است پاراگراف آخر خود را به یک جمع‌بندی از پاراگراف‌های بالا اختصاص دهید.
- انگیزه نامه خود را حداقل ۳ بار ویرایش کنید.
بخش دوم
– به‌غیراز ویرایش‌های خودتان، از یک دوست خواهش کنید یک‌بارانگیزه نامه یا SOP شما را با دید انتقادی بخواند.
– روانی و پیوستگی متن انگیزه نامه خود را با خواندن بلند برای خود یا ضبط کردن و بعد گوش دادن خود بررسی کنید.
– دقیق و واضح بنویسید.
– در انگیزه نامه بیشتر به آینده نسبت به سوابق گذشته بپردازید و آینده را هدف قرار دهید. به این دلیل که گذشته متقاضی اپلای در رزومه مشخص شده است.
– اگر دانشگاه محدودیت خاصی برای نگارش انگیزه نامه اعلام نکرده است، تعداد پانصد تا هزار کلمه‌ای می‌تواند استاندارد در نظر گرفته شود.
– در نگارش انگیزه نامه املا، گرامر و نقطه گذاری را بسیار اهمیت دارد. زیرا اشتباه در این موارد می‌تواند به عنوان ضعف شما در زبان انگلیسی تلقی شود.
– علاوه بر این سعی کنید افعال خود در متن را به صورت معلوم به کار ببرید و از به کار بردن افعال مجهول خود داری کنید.
– در نهایت با بررسی مجدد سعی کنید یکپارچگی متن را حفظ کنید. بنابراین مقدمه، بدنه اصلی و نتیجه گیری باید در یک راستا و مرتبط با هم باشد.
انگیزه نامه چیست و چگونه نگارش می شود؟!
محتویات این مطلب:
- چگونه یک انگیزه نامه (SOP یا Motivation Letter ) مناسب برای اپلای و اخذ بورسیه تحصیلی نگارش کنیم؟ + دانلود نمونه انگیزه نامه
- سوالاتی که در یک انگیزه نامه باید به آن پاسخ بدید
- قبل از نوشتن به سوالاتی که باید در انگیزه نامه خود به آنها پاسخ دهید فکر کنید؛
- انگیزه نامه شما باید مختصر باشد و حول محور موضوع قرار بگیرد.
- ساختار انگیزه نامه چگونه است؟
- نکته مهم دیگر در نگارش انگیزه نامه استاندارد: در عین مثبت بودن، واقع‌نگر باشید!
- انگیزه نامه خود را چک کنید؛ اصلاح کردن فقط نگارشی و املایی نیست.
- مرور دوباره؛ چند روز به خودتان فرصت دهید و سپس انگیزه نامه را دوباره بررسی کنید.
- مشاهده یک نمونه انگیزه نامه حرفه ای
چگونه یک انگیزه نامه (SOP یا Motivation Letter ) مناسب برای اپلای و اخذ بورسیه تحصیلی نگارش کنیم؟
انگیزه نامه که Motivation Letter یا Statement of Purpose نیز خوانده می‌شود، متنی است که توسط متقاضی پذیرش در یک دانشگاه (یا فرصت شغلی) نگارش شده و در آن سعی می شود که هیئت پذیرش براساس نوشته های موجود در آن، تحت تاثیر قرار گرفته و متقاعد شود که نویسنده انگیزه نامه، فردی مناسب برای آن موقعیت تحصیلی (یا کاری) می باشد. از این رو جای تردیدی وجود ندارد که انگیزه نامه یکی از مهمترین بخش های اپلای شما قلمداد می‌شود. به خصوص اگر خواهان بورسیه تحصیلی بوده و یا سعی در اخذ فلوشیپ یا گرنت داشته باشید، انگیزه نامه اهمیت مضاعفی پیدا خواهد کرد. به همین جهت در زیر برخی از نکات مفید و دستور العمل های مورد نیاز برای نوشتن یک انگیزه نامه عالی (به خصوص برای اخذ بورسیه تحصیلی) را بیان می کنیم. این مراحل شامل فرآیندهای قبل از نوشتن نامه، در حین نوشتن نامه و مرحله حیاتی بررسی کار خواهد بود.
سوالاتی که در یک انگیزه نامه باید به آن پاسخ بدید
- چرا قصد تحصیل در این دانشگاه را دارید؟
- چرا قصد تحصیل در این رشته را دارید؟
- چه چیزی درباره این دانشگاه یا کالج برای شما جذاب است که انتخاب کردید؟
- تجربه شما در زمینه رشته ای که برای آن در حال اقدام هستید، چقدر است؟
- قصد بدست آوردن چه تجربیات جدیدی در این دانشگاه دارید؟
- بعد از پایان تحصیل چه برنامه دارید؟
- آیا می‌خواهید بدنبال کار آکادمیک و علمی هستید یا به دنبال شغل و کسب و کار هستید؟
- آیا قصد انجام کار تحقیقاتی با استاد خاصی را دارید؟ در صورتی که پاسخ شما بله است باید آنها را نام ببرید.
- آیا توانایی خاصی دارید که به درد برنامه های علمی دانشگاه بخورد؟
- جدا از تحصیل و کار، تفریحات و علاقه‌مندی های شما چیست؟
- چه ویژگی خاصی دارید که لازم است دبه دانشگاه اطلاع دهید؟
قبل از نوشتن به سوالاتی که باید در انگیزه نامه خود به آنها پاسخ دهید فکر کنید؛
چرا بورسیه تحصیلی به جای شخص دیگری باید به شما داده شود؟
به طور کلی، دو سوال مهم وجود دارد که باید به آن پاسخ داده شود: چرا شما و چرا این بورسیه تحصیلی (که برای پذیرش در آن درخواست می‌دهید) به درد هم می‌خورید؟ ایده بسیار خوبی است که قبل از نوشتن نامه انگیزشی خود، این گونه سوالات را در ذهن داشته باشید و به آنها پاسخ دهید. رسم نمودارهای عنکبوتی برای پاسخ گویی به این سوالات بسیار مناسب است، زیرا شما میتوانید موضوع اصلی را در وسط نمودار قرار دهید و جزئیات و استدلال هایی را که قصد دارید انجام دهید، در اطراف ایده اصلی بگذارید. این کار به توانایی شما کمک می‌کند و به یک طرح کلی برای انجام کارهایتان تبدیل می‌شود.
فراموش نکنید که وبسایت های معرفی بورسیه‌های تحصیلی (مثل همین وب سایت!) را مدام چک کنید و از آنجا به سایت دانشگاه‌های ارائه دهنده موقعیت‌های تحصیلی رفته و به مطالعه بخشی که ملزومات انگیزه نامه را بیان می‌کند، بپردازید. این کار باعث می‌شود تا آگاه شوید که اساسا موقعیت‌های تحصیلی مختلف که بورسیه‌های متنوعی ارائه می‌دهند، چه انتظاراتی از دانشجویان دارند.
انگیزه نامه شما باید مختصر باشد و حول محور موضوع قرار بگیرد.
هنگام نگارش انگیزه نامه مطمئن باشید که متن شما مرتبط با موضوع مورد نظر است و از موضوع اصلی پرت نمی‌شوید. سعی کنید که به خواننده پاسخ قطعی خود را ندهید و فقط به بیان انگیزه خود بپردازید. همچنین توجه داشته باشید که اکثر سوالات به همان اندازه که ساده هستند، ممکن است دارای معنای اساسی باشند. هنگامی که شما پاسخ به این سوال را که چرا می‌خواهید در این رشته خاص مطالعه کنید را بدهید، باید طوری جواب سوال را بیان کنید که خواننده واقعا بفهمد که شما بهترین نامزد برای دریافت این جایگاه هستید و اگر بورسیه تحصیلی به شما رسید چه کارهای مثبتی انجام خواهید داد.
همچنین شما باید مطمئن شوید که مقدمه‌ای که در انگیزه نامه نوشته می‌شود، مربوط به معرفی خود شما است، زیرا مقدمه انگیزه نامه مهمترین بخش است و خواننده انتظار دارد نکات مهمی را در این بخش مطالعه کند. به یاد داشته باشید شما می‌دانید چه چیزهایی را می خواهید بیان کنید، ولی خواننده انگیزه نامه هیچ دیدگاهی در این زمینه ندارد، پس در حین اینکه شما باید بیشترین جزئیات را بیان کنید، از زیاده‌گویی پرهیز نمایید. مطمئن شوید امتیازاتی را که بیان می‌کنید مختصر، جامع و مفید است.
ساختار انگیزه نامه چگونه است؟
مهمترین بخش هر نامه‌ای بدنه آن است که اصل مطلب در آن بیان شده و ساختار موزونی دارد. در یک انگیزه نامه استاندارد، بدنه بایستی به ترتیب از قسمت‌های زیر تشکیل پیدا کرده باشد:
از آنجا که انگیزه‌نامه شما همراه با ده ها و شاید صدها انگیزه‌نامه دیگر در اختیار چند تن از اساتید بخش پذیرش دانشگاه قرار میگیرد، سعی کنید مطلب خود را با حداکثر گیرایی و جذابیت شروع کنید. هر چند باید از مطالب بی ارتباط با موضوع انگیزه‌نامه پرهیز کنید ، با این حال سعی کنید اشتیاق خود را به تحصیل در دانشگاه مقصد مورد نظر به خوبی شرح دهید. شما میتوانید مطلب خود را با استفاده از ضرب المثل و یا سخنان الهام بخش (ترجیحا در زمینه تحصیلی مورد نظر) با ارزش تر نمایید اما توجه کنید، مهمترین نکته نشان دادن علایق واقعی شما است. پس سعی کنید از انگیزه‌های خود در کودکی و شور و علاقه محسوس خود به دانشگاه صحبت کنید.
2. سابقه تحصیلی
در این بخش باید با توجه به گذشته علمی خود به کمیته پذیرش نشان دهید که فردی مناسب برای آن فرصت تحصیلی به‌خصوص هستید. از نمرات {احیانا} بالای خود (به‌خصوص در دروس مرتبط) بگویید و ثابت کنید که گذشته‌ای قابل قبول داشته و فردی تلاشگر در عرصه آکادمیک هستید. نشان دهید که فردی با سابقه تحصیلی شما، به خوبی از پس گذراندن دوره‌های آکادمیک در فرصت‌های آتی نیز برمی‌آید. اگر نقاط ضعفی هم دارید (مثل نمرات پایین) سعی کنید دلیلی منطقی برای آنها ذکر کرده و خاطرنشان سازید که در یک شرایط عادی احتمال تکرار دوباره نتایج ضعیف وجود نخواهد داشت.
3. دلایل انتخاب مقصد موردنظر
بسیار مهم است که دلایل خود برای انتخاب آن موقعیت خاص، آن دانشگاه و آن کشور مدنظرتان را بیان کنید. مشورت با افراد خبره در این زمینه می‌تواند به پخته شدن دیدگاهتان کمک کند. فراموش نکنید که دانشگاه‌ها و کمیته‌های پذیرش آنها اهمیت زیادی به این بخش از انگیزه نامه داده و دلیل انتخاب دانشگاه خود توسط یک دانشجوی بین‌المللی را در کانون توجه خود قرار می‌دهند، از این رو بهتر است که در این باره اطلاعات مناسبی گردآوری کرده و با زبانی مناسب به بیان آنها بپردازید. همچنین جدا توصیه می‌کنیم که از تملق گویی نسب به دانشگاه یا کشور خاص پرهیز کرده و صرفا به بیان تناسب خواسته‌های علمی خود و پوزیشن تحصیلی ارائه شده بپردازید.
4. بیان تجربیات مرتبط (آکادمیک و شغلی)
پس از توضیح پیرامون سوابق تحصیلی خود، نوبت به توضیح پیرامون تجربیات مرتبط با موقعیت تحصیلی مدنظر می‌رسد. تمامی تجربیات مرتبط خود را نام ببرید، از پروژه‌ها و کارهای تحقیقی خود در کارشناسی بگویید، از کارآموزی ، تجربه کار صنعتی، کارگاهی، نشریه‌ها و دیگر فعالیت های داوطلبانه که برای ارتقای سطح علمی خود در این زمینه انجام داده اید، بنویسید. بسیار مهم است که چیزی را به رخ نکشید، بلکه تجربیات خود را تحلیل کرده و مطالب مفیدی را که از این تجربیات یاد گرفته‌اید مطرح کنید. روش تحلیل تجربیات از خود تجربیات پر اهمیت‌تر است.
5. اهداف
هدف‌های کوتاه مدت و بلند مدت خود را بازگو کنید. همانطور که گفتیم هدف‌های متقاضی باید مرتبط با موقعیت تحصیلی بوده و نقطه اتصال آن با آینده علمی و کاری فرد را نشان دهد؛ ترسیم آینده شغلی و آن چیزی که قصد دارید پس از دوران تحصیلی‌تان به آن دست یابید، در نظر کمیته پذیرش بسیار مهم است.
6. نتیجه گیری و قدردانی
خوب است که در پایان و به عنوان خلاصه متن، بار دیگر مناسب بودن موقعیت تحصیلی برای فردی با رزومه خود را شرح دهید. در ادامه نیز با بیانی سلیس و حرفه‌ای از کمیته پذیرش بابت خواندن انگیزه نامه (از میان صدها انگیزه نامه ارسالی) تشکر کنید.
نکته مهم دیگر در نگارش انگیزه نامه استاندارد: در عین مثبت بودن، واقع‌نگر باشید!
واقع نگر بودن به شما کمک می‌کند که در حین نوشتن نامه، خودتان باشید و در مورد هیچ چیزی اغراق نکرده تا در نظر هئیت پذیرش فردی متوهم به نظر نیایید! در مورد آنچه که در حال نوشتن آن هستید، واقعی باشید؛ این ممکن است به شما در به اشتراک گذاشتن بخشی از زندگی خود با افراد دیگر کمک کند، زیرا این انگیزه نامه بیان شخصیت شما است. شما میتوانید مثال‌هایی از موقعیت هایی که مهارت های مربوطه را در آن کسب کرده‌اید و یا ویژگی های شخصی خود را دریافت نموده‌اید، ارائه دهید. در عین حال به یاد داشته باشید که در مقابل بسیاری از کسانی که دنبال بورسیه تحصیلی هستند، شما باید کامل تر و با دانش تر باشید و این نکته را نشان دهید.
هنگام ارائه مثال‌ها، از زیاده گویی بپرهیزید. کمیته‌های پذیرش بورسیه تحصیلی به دانستن این که زندگی شما چقدر سخت بوده است علاقه مند نیستند، بلکه تنها می‌خواهند بدانند در مقابل چالش‌ها چگونه با آنها روبه‌رو می شوید و چطور با آنها مقابله می‌کنید. اطمینان داشته باشید که خواننده حس نگرش مثبت نسبت به زندگی شما دارد؛ پس به هیچ وجه با دید منفی و اعتماد به نفس پایین نامه خود را نگارش نکنید. شور و شوق و اینکه در طی انجام کاری برای تغییر دنیا هیجان زده می‌شوید، چیزی است که باعث می شود سازمان ها در مورد پول دادن به شما ترغیب شوند.
انگیزه نامه خود را چک کنید؛ اصلاح کردن فقط نگارشی و املایی نیست.
میتوانید برای بهتر شدن انگیزه نامه خود از افراد بیشتری که ترجیحا سابقه نگارش انگیزه نامه داشته اند، ایده بگیرید. آنها اشتباهات کوچکی را متوجه می شوند و این می‌تواند به شما ایده های تازه ای بدهد. توجه داشته باشید که بررسی املایی نامه خوب است اما تمامی اشتباهات را در انگیزه نامه حل نمی کند و باید به فکر سایر نقاط ضعف احتمالی آن نیز باشید. از افراد توانا در این زمینه کمک بگیرید و از آنها بخواهید که انگیزه نامه شما را بخوانند. از آنها بپرسید که آیا بیان موضوعات در انگیزه نامه شما واضح است، متن به اندازه کافی روان است و ساختار متحد الشکلی دارد یا خیر؟ و اگر در جایی نکته ایی مبهم وجود دارد، بپرسید که آن را چگونه باید اصلاح کنید.
مرور دوباره؛ چند روز به خودتان فرصت دهید و سپس انگیزه نامه را دوباره بررسی کنید.
فرآیند بررسی و مرور مجدد را در فرصت مناسب و با دقت بالا انجام داده و از عجله پرهیز کنید. با هر بار مرور، نکات جدیدی به ذهن شما آمده که می‌توانند جایگزین نوشته های بعضا کم ثمر قبلی شوند. فراموش نکنید که در انگیزه‌نامه ها معمولا مجاز به استفاده از تعداد خاصی کلمه (حداکثر 1500 یا 2000) هستید، پس در استفاده از آنها، نهایت سلیقه را به خرج دهید. مرور متن باعث می‌شود که بهترین ها را انتخاب کنید.
مشاهده یک نمونه انگیزه نامه حرفه ای
در زیر یک نمونه انگیزه نامه استاندارد که تمامی نکات فوق در آن رعایت شده، در قالب فایل PDF و به صورت تصویری برای شما قرارداده شده است که میتوانید آن را دانلود و مشاهده کنید. در نظر بگیرید که نباید از نمونه ها عینا استفاده نمائید و صرفا باید یک الگو و راهنما در نگارش برای شما باشد.
نکته آخر:
حتما دقت بکنید که تمامی سوالات مطرح شده توی وبسایت دانشگاه رو پاسخ بدید. بعضی از دوستان یه تمپلیت دارند و 20 25% رو تغییر میدن واسه هر دانشگاه، فارغ از اینکه سوالات هر دانشگاه میتونه متفاوت باشه می فرستند. خیلی مچ کردن ریکوایرمنت های موجود توی سایت دانشگاه با پیشینه شما اهمیت داره توی SOP.
