
راهنمای تحصیل دکتری در کانادا
کانادا یکی از مراکز اصلی دانشگاههای تاریخی و پژوهشی مشهور در آمریکای شمالی است. جامعه چندفرهنگی این کشور نیز آن را به مقصدی محبوب برای هزاران دانشجوی بینالمللی مقطع دکتری تبدیل کرده است. اگر به دنبال تحصیل در دانشگاهی در کانادا هستید ، طیف گسترده ای از گزینه های آموزش عالی را پیدا خواهید کرد که به دلیل امکانات تحقیقاتی و پردیس های چند فرهنگی آنها شناخته شده است. تعداد دانشجویان بینالمللی که برای تحصیل به کانادا عزیمت میکنند، در سالهای اخیر تقریباً 30 درصد افزایش یافته است. دلیل این محبوبیت واضح است! کانادا با جامعهای آزاد و دانشگاههای معتبر خود، دانشجویان را به خود جذب میکند. علاوه بر این، فرصت کشف مناظر طبیعی خیرهکننده و زیستبومهای متنوع این کشور نیز از دیگر جذابیتهای تحصیل در کاناداست. از گزینه های رایج دانشجویان برای ادامه مسیر آموزشی خود، تحصیل دکتری در کانادا می باشد. تحصیل دکتری در کانادا نهتنها یک فرصت عالی برای پیشرفت علمی و حرفهای است، بلکه میتواند آیندهای روشن در این کشور پیشرفته را برای شما رقم بزند.
پیشنهاد مطالعه: تحصیل در کانادا
دلایل تحصیل دکتری در کانادا
- دانشگاههای معتبر بینالمللی: قدمت برخی از دانشگاههای کانادا به قرن هفدهم بازمیگردد، اما پژوهشهای علمی آنها همچنان در سطح جهانی پیشرو است. پنج دانشگاه کانادا در بین 150 دانشگاه برتر جهان در تمامی رتبهبندیهای معتبر قرار دارند. بنابراین، مدرک دکتری از کانادا از اعتبار بالایی برخوردار است.
- شهریههای مناسب برای دانشجویان بینالمللی: کانادا یکی از پایینترین شهریههای دانشگاهی در میان کشورهای انگلیسیزبان را دارد. بله، تحصیل در شهرهای بزرگ دانشجویی هزینه بیشتری دارد، اما در عین حال میتوانید برنامههای بسیار مقرونبهصرفه نیز در کانادا پیدا کنید. هزینه تحصیل در مقطع دکتری در کانادا معمولاً ارزانتر از ایالات متحده است. برخی از دانشگاهها شهریههای بینالمللی را کاهش داده یا حتی بهطور کامل حذف میکنند.
- فرصتهای کاری پس از تحصیل: پس از دریافت مدرک دکتری، شما میتوانید تا سه سال در کانادا زندگی و کار کنید. این امر میتواند به اقامت دائم و حتی دریافت شهروندی کانادا منجر شود.
- طبیعت بینظیر: از دریاچههای بزرگ انتاریو و کبک تا طبیعت بکر و بکر قلمروهای شمال غربی، شما فرصت دارید تا در طول دوره دکتری خود از این مناظر زیبا لذت ببرید و حتی تحقیقات خود را در این محیطها انجام دهید.
- بسیاری از دانشجویان بینالمللی کانادا را برای تحصیل انتخاب میکنند، زیرا سیستم آموزش عالی این کشور برنامههای تحصیلی عالی با تمرکز قوی بر یادگیری عملی، تجربه کاربردی و فرصتهای پژوهشی ارائه میدهد.
- دانشگاههای کانادا در رشتههای مختلفی مانند فناوری و مهندسی، علوم طبیعی، کسبوکار و اقتصاد، علوم اجتماعی و علوم انسانی سرآمد هستند.
- کانادا سابقه درخشانی در حوزههایی مثل مهندسی، علوم کامپیوتر، علوم طبیعی و بهداشت و درمان دارد. اما آنچه دانشگاههای این کشور را از سایر کشورها متمایز میکند، تأکید آنها بر مطالعات بینرشتهای و برنامههای منحصربهفرد مانند مطالعات بومیان، علوم محیط زیست و سایر زمینههای نوین است. دانشگاههای کانادا بهویژه بهخاطر برتری پژوهشی در این حوزهها و همچنین در زمینههایی مانند علوم محیط زیست، پایداری و انرژیهای تجدیدپذیر شهرت جهانی دارند.
جزئیات کلیدی درباره تحصیل دکتری در کانادا
ویژگی
|
اطلاعات
|
---|---|
تعداد دانشگاه ها
|
98
|
تعداد جوایز نوبل
|
28
|
قدیمی ترین دانشگاه
|
دانشگاه لاوال (1663)
|
تعداد دانشجویان بین المللی
|
تقریبا 280,000
|
مدت زمان تحصیل دکتری
|
3 تا 6 سال
|
شهریه تقریبی
|
20000 تا 40000 دلار کانادا
|
سال تحصیلی
|
سپتامبر تا آوریل
|
پنج دانشگاه برتر کانادا برای تحصیل دکتری
در اینجا پنج دانشگاه برتر کانادا برای تحصیل در مقطع دکتری بر اساس سه رتبهبندی معتبر جهانی معرفی شدهاند:
دانشگاه
|
رتبه در THE 2025
|
رتبه در QS 2025
|
رتبه در ARWU
|
---|---|---|---|
دانشگاه تورنتو
|
21
|
25
|
26
|
دانشگاه بریتیش کلمبیا
|
41
|
38
|
47
|
دانشگاه مک گیل
|
45
|
29
|
74
|
دانشگاه مک مستر
|
116=
|
176=
|
101-150
|
دانشگاه آلبرتا
|
116=
|
96
|
101-150
|
اطلاعات این جدول بر اساس آخرین رتبهبندیهای جهانی Times Higher Education (THE)، QS World University Rankings و Academic Ranking of World Universities (ARWU) است. برای جزئیات بیشتر، میتوانید به وبسایتهای رسمی این رتبهبندیها مراجعه کنید.
پیشنهاد مطالعه: تحصیل کارشناسی در کانادا
فرآیند تحصیل دکتری در کانادا
تحصیل دکتری در کانادا شباهت بیشتری به بریتانیا دارد تا ایالات متحده. در حالی که برنامههای دکتری در آمریکا معمولاً با دروس آموزشی و آزمونها آغاز میشوند، دکتری در کانادا، مانند بریتانیا، از همان ابتدا بر پژوهش و تحقیق تمرکز دارد. با این حال، دانشگاههای کانادا معمولاً در برنامههای دکتری خود دورههای ساختاریافتهای را نیز ارائه میدهند. دانشجویان در کنار تحقیقات مستقل خود، تحت آموزشهای گروهی قرار میگیرند. این دورهها اغلب بر روی مهارتهای کلیدی مانند روشهای تحقیق و اصول روششناسی متمرکز هستند. علاوه بر این، ممکن است آموزشهایی در زمینه تدریس، ارائه علمی، یا انتشار مقالات نیز دریافت کنید. برخی از برنامههای دکتری حتی دورههای کارآموزی و تجربیات حرفهای را نیز دربر میگیرند. به طور کلی، دانشجویان، این دورهها را در سال اول دکتری تکمیل میکنند و سپس بر نگارش پایاننامه دکتری خود متمرکز میشوند. در برخی موارد، دانشجویان باید در پایان سال اول یا دوم، یک آزمون جامع را بگذرانند. این آزمون دانش کلی آنها در زمینه تحقیقاتیشان را بررسی میکند و قبل از ورود به مرحله تحقیقات تخصصیتر، لازم است در آن قبول شوند. این فرآیند مشابه بررسی تأییدیه MPhil در دانشگاههای بریتانیا است.
مدت زمان تحصیل دکتری در کانادا
اکثر دورههای دکتری در کانادا حداقل سه سال تحصیل تماموقت و تحقیق را نیاز دارند. با این حال، برخی از دانشجویان ممکن است دوره تحصیل خود را طولانیتر کنند. معمولاً حداکثر مدت مجاز ثبتنام شش سال است. در بیشتر موارد، برای پذیرش در یک برنامه استاندارد دکتری در کانادا، داشتن مدرک کارشناسی ارشد الزامی است. اما برخی از دانشگاهها مسیرهای دکتری مستقیم از مقطع کارشناسی ارشد را ارائه میدهند که شامل یک یا دو سال تحصیل در مقطع MA یا MSc است. این مسیر برای دانشجویانی که مستقیماً از مقطع کارشناسی وارد دکتری میشوند، طراحی شده است، اما مدت زمان بیشتری برای تکمیل آن نیاز است.
ارزیابی و دفاع از پایاننامه دکتری در کانادا
معیار اصلی ارزیابی در دکتری کانادا، کیفیت و اصالت پایاننامه دکتری شما است. معمولاً شما از اواسط دوره دکتری شروع به نگارش پایاننامه میکنید و سپس نسخه نهایی را با توجه به بازخورد استاد راهنما تکمیل میکنید. پس از ارسال پایاننامه، یک کمیته از داوران تعیین میشود تا آن را بررسی کنند. سپس شما باید در دفاع شفاهی (Oral Defence) شرکت کنید. این فرآیند ممکن است کمی پیچیدهتر از دفاع پایاننامه (Viva Voce) در بریتانیا و سایر کشورها باشد. شما احتمالاً باید ابتدا یک ارائه رسمی از پژوهش خود ارائه دهید و سپس به سوالات داوران درباره محتوای پایاننامه و اهمیت پژوهش خود پاسخ دهید. پس از دفاع، داوران ارزیابی نهایی را انجام میدهند. در صورت قبولی، شما مدرک دکتری خود را دریافت خواهید کرد. برخی از برنامههای دکتری در کانادا شامل دورههای آموزشی و آزمونهای کتبی نیز هستند. با این حال، این آزمونها معمولاً برای بررسی پیشرفت شما انجام میشوند و تأثیری در نتیجه نهایی شما ندارند.
برنامههای Cotutelle (همراهنمایی بینالمللی دکتری)
برخی از دانشگاههای کانادا با مؤسسات بینالمللی همکاری میکنند تا فرصت تحصیل مشترک در مقطع دکتری را فراهم کنند. این برنامهها با عنوان Cotutelle (کو-توتل) شناخته میشوند که در زبان فرانسوی به معنای “راهنمایی مشترک” است. در این برنامهها، دانشجو بین دو دانشگاه مختلف تحصیل میکند. هر دو دانشگاه در نظارت، ارزیابی و اعطای مدرک دکتری نقش دارند. این برنامه مشابه مدرک دکترای مشترک (Joint PhD) است، اما تفاوت آن در این است که Cotutelle معمولاً برای یک پروژه خاص طراحی شده است و یک همکاری دائمی بین دو دانشگاه محسوب نمیشود. دسترسی به این گزینه بین دانشگاههای مختلف کانادا متفاوت است. برای اطلاعات بیشتر، بهتر است مستقیماً با دانشگاه موردنظر خود تماس بگیرید.
✅ پیشنهاد مطالعه: تحصیل کارشناسی ارشد در کانادا
راهنمای پذیرش دکتری در کانادا
برای اپلای دکتری در کانادا به طور معمول، شما باید مستقیماً به بخش تحصیلات تکمیلی دانشگاهی که برنامه دکتری را ارائه میدهد، درخواست خود را ارسال کنید. برخی از دانشگاهها مدارس تحصیلات تکمیلی جداگانه برای رشتههای مختلف دارند، در حالی که برخی دیگر یک مدرسه کلی برای تمام برنامههای تحصیلات تکمیلی خود دارند. به منظور اپلای دکتری بایستی با اساتیدی که در زمینه شما مشغول به فعالیت هستند به مکاتبه بپردازید. پس از موافقت اولیه استاد حال می بایست مدارک و شرایط لازم را جمع آوری کرده و سپس از طریق سیستم پذیرش دانشگاه به صورت آنلاین و تکمیل اپلیکیشن فرم و ارائه مدارک خود اقدام به پذیرش نمایید.
شرایط پذیرش دکتری کانادا
- مدرک تحصیلی مورد نیاز: حداقل شرط لازم برای پذیرش دکتری در کانادا، داشتن مدرک کارشناسی ارشد در یک رشته مرتبط است.
- برخلاف بریتانیا و آمریکا، ورود مستقیم از مقطع کارشناسی به دکتری در کانادا کمتر رایج است. برخی دانشگاهها ممکن است با گذراندن دورههای تکمیلی در سطح کارشناسی ارشد، اجازه ورود مستقیم را بدهند.
- رقابت بالا: پذیرش در برنامههای دکتری کانادا بسیار رقابتی هستند. معمولاً دانشجویان یک گروه آموزشی (Cohort) را تشکیل میدهند و در کنار هم پیشرفت میکنند. به همین دلیل، تعداد محدودی از دانشجویان در هر سال پذیرفته میشوند.این رقابت باعث میشود که سوابق تحصیلی قبلی شما به دقت بررسی شوند.
نمره GPA و اهمیت آن در پذیرش دکتری کانادا
- درخواستهای پذیرش در مقطع دکتری کانادا معمولاً نیاز به ارائه نمره معدل (GPA) دارند، به جای این که فقط نتیجه نهایی مدرک شما بررسی شود.
- GPA (Grade Point Average) یک سیستم نمرهدهی است که در آمریکا و کانادا (و برخی کشورهای دیگر) مورد استفاده قرار میگیرد، اما در بریتانیا و اروپا کمتر رایج است.
- این سیستم، نمای دقیقتری از عملکرد کلی دانشجو در طول تحصیل ارائه میدهد.
- حداقل نمره GPA مورد نیاز برای پذیرش در مقطع دکتری کانادا معمولاً 3.0 یا بالاتر است.
- اگر دانشگاه قبلی شما از سیستم GPA استفاده نمیکرد، میتوانید معدل خود را به GPA تبدیل کنید. جدول زیر یک راهنمای تقریبی برای معادلسازی نمرات با GPA را ارائه میدهد:
معادل تقریبی GPA
|
نمره براساس سیستم ایران
|
---|---|
4.0
|
16-20
|
3
|
14-16
|
2
|
12-14
|
1
|
10-12
|
0
|
کمتر از 10
|
آزمونهای ورودی تحصیلات تکمیلی
ممکن است از شما خواسته شود که نمره آزمونهای Graduate Records Examination (GRE) یا Graduate Management Admissions Test (GMAT) را ارائه دهید. این آزمونها به دانشگاهها کمک میکنند تا میزان آمادگی متقاضیان برای تحصیلات تکمیلی پیشرفته را ارزیابی کنند. برخی دانشگاهها از این نمرات برای انتخاب بین داوطلبانی با سوابق تحصیلی مشابه استفاده میکنند. بطور کلی شرایط خاص پذیرش در هر دانشگاه یا دانشکده تحصیلات تکمیلی متفاوت است، بنابراین حتماً قبل از اقدام بررسی کنید.
شرایط زبان برای اپلای دکتری در کانادا
زبان تدریس در مقطع دکتری در کانادا به انگلیسی یا فرانسوی خواهد بود، بسته به استانی که در آن تحصیل میکنید. انگلیسی رایجترین زبان آموزشی است، اما دانشگاههای استان کبک معمولاً به فرانسوی تدریس میکنند. برخی از دانشگاههای نیو برانزویک نیز دورههایی به فرانسوی ارائه میدهند. برای پذیرش در مقطع دکتری، باید تسلط خود را به زبان انتخابی ثابت کنید. بنابراین اگر قصد دارید در یک دانشگاه در کانادا تحصیل کنید، باید مهارت خود را در زبان انگلیسی یا فرانسوی بسته به دانشگاه و برنامهای که برای آن اقدام میکنید، اثبات نمایید. گواهی زبان شما باید کمتر از 2 سال قدمت داشته باشد و مقامات کانادایی نتایج شما را با استانداردهایشان مقایسه خواهند کرد.
شرایط زبان انگلیسی برای دانشگاههای کانادا
محبوبترین آزمونهای انگلیسی عبارتند از:
- آیلتس: دانشگاههای کانادا معمولاً حداقل نمره کلی 6.5 را درخواست میکنند.
- PTE(آزمون پیرسون زبان انگلیسی): دانشگاهها معمولاً حداقل نمره 60 را برای برنامههای کارشناسی، دیپلمهای پیشرفته و برنامههای تحصیلات تکمیلی درخواست میکنند.
- تافل: دانشگاههای برتر کانادا نمره بالای 90 را میخواهند، اما بهطور کلی، دانشگاهها حداقل نمره 80 برای پذیرش مقطع کارشناسی و 90 برای مقطع کارشناسی ارشد یا دکتری درخواست میکنند.
شرایط زبان فرانسوی برای دانشگاههای کانادا
دو نوع آزمون زبان فرانسوی در میان دانشگاهها و کالجهای کانادا محبوبتر است:
۱. آزمون ارزیابی فرانسوی (TEF): این آزمون توسط اتاق بازرگانی و صنعت پاریس مدیریت میشود و شامل چهار بخش اجباری است:
- درک مطلب نوشتاری (50 سؤال)، مدت زمان: 60 دقیقه،
- درک مطلب شفاهی (60 سؤال)، مدت زمان: 40 دقیقه،
- بیان نوشتاری (2 موضوع برای نگارش)، مدت زمان: 60 دقیقه،
- واژگان و دستور زبان (40 سؤال)، مدت زمان: 30 دقیقه.
۲. آزمون دانش فرانسوی (TCF)
این آزمون به بخشهای اجباری (چندگزینهای) و اختیاری تقسیم میشود و توسط فرانسه اِدوکاسیون اینترناسیونال مدیریت میشود. مدت زمان آن بسته به تعداد آزمونهایی که میدهید، بین حداقل 1 ساعت و نیم تا حداکثر 2 ساعت و نیم متغیر است:
- درک شنیداری: 29 سؤال چندگزینهای، 25 دقیقه؛
- درک دستور زبان: 18 سؤال چندگزینهای، 15 دقیقه؛
- درک مطلب نوشتاری: 29 سؤال چندگزینهای، 45 دقیقه؛
- مهارت نوشتاری:3 تمرین، 60 دقیقه؛
- مهارت گفتاری: آزمون فردی با ممتحن، 3 تمرین، 12 دقیقه (که 2 دقیقه آن برای آمادهسازی است).
پیشنهاد مطالعه: تحصیل در استرالیا

نحوه اپلای دکتری در دانشگاههای کانادا
تحصیل دکتری در کانادا فرصتی ایدهآل برای دانشجویانی است که به دنبال توسعه دانش خود در سطح بینالمللی هستند. دانشگاههای کانادا به دلیل کیفیت بالای آموزش و پژوهش، جذب دانشجویان بینالمللی را در اولویت قرار دادهاند. برای پذیرش مقطع دکتری در کانادا، دو مسیر اصلی وجود دارد:
یافتن یک پروژه تحقیقاتی از پیش تعیینشده و اپلای برای آن
در بسیاری از دانشگاههای کانادا، برخی پروژههای تحقیقاتی از قبل تعریف شده و برای آنها منابع مالی مشخصی در نظر گرفته شده است. دانشجویان میتوانند از طریق این مسیر اقدام کنند و از مزایای آن بهرهمند شوند. بسیاری از این پروژهها دارای فاند (Fund) یا بورسیه هستند که هزینههای تحصیل و زندگی را پوشش میدهند. این پروژهها به دنبال دانشجویانی با مهارتها و پیشینه تحقیقاتی مرتبط هستند، بنابراین رقابت بالایی برای پذیرش در این موقعیتها وجود دارد. در این مسیر، فرآیند پذیرش ساختارمندتر بوده و متقاضی میداند که دانشگاه به دنبال چه شرایطی است.
اپلای برای برنامه دکتری با یک پروژه تحقیقاتی شخصی
روش دوم شامل ارائه یک پیشنهاد تحقیقاتی شخصی و یافتن استاد راهنما برای هدایت پژوهش است. این مسیر نیازمند تلاش بیشتری است اما میتواند انعطافپذیری بیشتری در انتخاب موضوع تحقیق فراهم کند. اولین و مهمترین گام، ارتباط با اساتیدی است که در حوزه تحقیقاتی موردنظر شما فعالیت دارند. میتوان از طریق وبسایت دانشگاهها و مقالات علمی منتشرشده، اساتید مناسب را شناسایی کرد. سپس شما باید یک ایمیل حرفهای به استاد ارسال کنید که شامل معرفی خود، سوابق علمی و تحقیقاتی، علایق پژوهشی و دلیل تمایل به همکاری باشد. در برخی موارد، لازم است که یک پروپوزال تحقیقاتی جامع و دقیق ارائه دهید که ایدههای پژوهشی شما را مشخص کند. در صورتی که پروژه شما از پیش فاند نداشته باشد، میتوانید برای دریافت کمکهزینههای تحقیقاتی از منابع مختلف اقدام کنید. این منابع شامل بورسیههای دانشگاهی، کمکهای مالی دولت کانادا و سازمانهای پژوهشی بینالمللی است.
نکات کلیدی برای موفقیت در فرآیند اپلای دکتری
- تحقیق جامع درباره دانشگاهها و برنامههای دکتری: بررسی الزامات پذیرش، ظرفیتهای تحقیقاتی و فاندهای موجود در دانشگاههای مختلف.
- تقویت رزومه علمی: داشتن مقالات علمی منتشرشده، سابقه پژوهشی مرتبط و تجربه کاری در حوزه تحقیقاتی موردنظر.
- مهارتهای ارتباطی قوی: توانایی نوشتن ایمیلهای حرفهای و ارائه یک پروپوزال قانعکننده.
- آشنایی با ددلاینها و مدارک موردنیاز: اطلاع از مهلتهای اپلای و تهیه مدارک موردنیاز مانند انگیزهنامه، توصیهنامه و مدارک زبان.
- مصاحبههای پذیرش دکتری در کانادا: برخی از دانشگاههای کانادا ممکن است یک مصاحبه پذیرشی برای ارزیابی متقاضیان برگزار کنند. این مصاحبهها معمولاً به صورت آنلاین (مثلاً از طریق اسکایپ) برگزار میشوند. هدف از این مصاحبهها آشنایی بیشتر با شما و ارزیابی پتانسیل تحقیقاتی شماست.
اپلای برای مقطع دکتری در کانادا نیازمند برنامهریزی دقیق و آگاهی از مراحل مختلف است. انتخاب مسیر مناسب و تلاش برای برقراری ارتباط مؤثر با اساتید و دانشگاهها، میتواند شانس شما را برای پذیرش افزایش دهد.
مدارک موردنیاز برای اپلای دکتری در کانادا
پذیرش در مقطع دکتری در دانشگاههای کانادا نیازمند ارائه مدارک مشخصی است که بسته به نوع فرصت تحقیقاتی، دانشگاه و برنامه تحصیلی ممکن است متفاوت باشد. در ادامه، مهمترین مدارکی که باید آماده کنید آورده شده است:
مدارک تحصیلی و سوابق دانشگاهی
- ارائه مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن به همراه تأییدیه رسمی دانشگاه.
- ریزنمرات تحصیلی (Academic Transcripts) شامل جزئیات تمام دروس گذراندهشده و نمرات آنها.
- برخی دانشگاهها ممکن است درخواست تأییدیه معدل (GPA) و معادلسازی آن با سیستم نمرهدهی کانادا را داشته باشند.
- این مدارک باید مستقیماً توسط دانشگاه محل تحصیل شما صادر و مهر و امضا شوند، بنابراین زمان کافی برای دریافت آنها را در نظر بگیرید.
پروپوزال تحقیقاتی و برنامههای شما
اگر قصد ارائه یک پروژه تحقیقاتی شخصی را دارید، باید پروپوزال تحقیقاتی (Research Proposal) دقیق و علمی آماده کنید. در صورت اپلای برای یک پروژه تحقیقاتی تعریفشده، ممکن است نیاز به ارائه بیانیه شخصی (Personal Statement) یا انگیزه نامه باشد که نشان دهد چرا این پروژه را انتخاب کردهاید و چگونه با مهارتها و تجربیات شما همخوانی دارد. برنامه تحقیقاتی شما باید شامل اهداف پژوهش، روشهای تحقیقاتی و دلایل انتخاب موضوع باشد.
توصیهنامههای علمی
ارائه حداقل دو توصیهنامه (Letters of Recommendation) از اساتید یا پژوهشگرانی که با عملکرد علمی شما آشنایی دارند ضرورت دارد. توصیهنامهها باید نشاندهنده توانمندیهای پژوهشی و آکادمیک شما باشند و توسط اساتید یا افراد دارای صلاحیت نگارش شوند. بنابراین پیش از درخواست، با اساتید مربوطه هماهنگ کنید تا زمان کافی برای تهیه توصیهنامه داشته باشند. البته برخی دانشگاهها ممکن است فرمهای توصیهنامه استانداردی ارائه دهند که باید تکمیل شود.
مدرک زبان و آزمونهای تحصیلات تکمیلی
ارائه مدرک زبان معتبر مانند آیلتس (IELTS) یا تافل (TOEFL) مطابق با حداقل نمره موردنیاز دانشگاه ضروری است. در برخی موارد، آزمونهای استاندارد مانند GRE یا GMAT نیز ممکن است الزامی باشند، مخصوصاً در رشتههای مدیریتی و مهندسی. بررسی الزامات خاص دانشگاه و برنامه تحصیلی جهت اطمینان از مدارک موردنیاز ضروری است.
سایر مدارک موردنیاز
- تکمیل فرمهای اپلیکیشن دانشگاه و پرداخت اپلیکیشن فی (Application Fee).
- رزومه تحصیلی (CV) شامل سوابق تحصیلی، پژوهشی، مهارتها و انتشارات علمی.
- انگیزهنامه (Statement of Purpose) که دلایل انتخاب دانشگاه، برنامه تحصیلی و اهداف آینده شما را توضیح میدهد.
- در برخی موارد، ممکن است ارائه نمونه کارهای تحقیقاتی یا مقالات علمی منتشرشده نیز لازم باشد.
- داشتن گذرنامه معتبر و بررسی شرایط اخذ ویزای تحصیلی کانادا.
نکته مهم: دانشگاهها و برنامههای تحصیلی مختلف ممکن است شرایط متفاوتی برای پذیرش داشته باشند، بنابراین حتماً پیش از ارسال مدارک، وبسایت رسمی دانشگاه و بخش پذیرش را بررسی کنید یا با استاد راهنما در این زمینه مشورت نمایید.
ددلاینهای اپلای دکتری در کانادا
زمانبندی ارسال درخواستها معمولاً توسط مدارس تحصیلات تکمیلی تعیین میشود. تاریخهای دقیق بین دانشگاهها متفاوت است، اما معمولاً برای شروع تحصیل در پاییز، باید در بهار و برای شروع تحصیل در بهار، باید در پاییز اپلای کنید. حتماً زمان کافی برای آمادهسازی مدارک و درخواست ویزا (در صورت نیاز) در نظر بگیرید.

هزینه های تحصیل دکتری در کانادا
هزینههای تحصیل در دانشگاههای کانادا بسته به عوامل مختلف متفاوت است. برخی استانها گرانتر از سایرین هستند و هزینهها همچنین ممکن است بسته به نوع برنامه یا دانشگاهی که انتخاب میکنید تغییر کند. هزینههای تحصیل در کانادا برای دانشجویان بینالمللی بیشتر از هزینهای است که دانشجویان داخلی پرداخت میکنند. همچنین، برنامههای مقطع کارشناسی (کارشناسی) میتوانند دو تا سه برابر گرانتر از برنامههای تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد، دکتری) باشند.
به طور خاص، اگر دانشجوی بینالمللی هستید که مایل به تحصیل در مقطع کارشناسی در کانادا میباشید، به طور متوسط سالانه 36,000 دلار کانادا پرداخت خواهید کرد. گرانترین رشتهها شامل دامپزشکی، دندانپزشکی و پزشکی در مقطع کارشناسی (تا 68,000 دلار کانادا) میشوند. دانشجویان تحصیلات تکمیلی که علاقهمند به برنامههای کارشناسی ارشد و دکتری در کانادا هستند، به طور متوسط با هزینه سالانه 21,000 دلار کانادا روبرو خواهند شد. هزینههای تحصیل برای برنامههای MBA (کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی) در میان بالاترینها قرار دارد (تا 76,000 دلار کانادا).
ارزانترین هزینههای تحصیل برای دانشجویان بینالمللی در مناطق نیوفاندلند و لابرادور یافت میشود، جایی که برنامههای کارشناسی به طور متوسط حدود 16,000 دلار کانادا و برنامههای تحصیلات تکمیلی حدود 5,000 دلار کانادا هزینه دارند. در حالی که دانشجویان بینالمللی در کانادا واجد شرایط معافیت از شهریه نیستند، برخی دانشگاهها ممکن است تخفیفها یا بخشودگیهای کوچکی بر اساس اثبات نیاز مالی یا شایستگی تحصیلی به شما ارائه دهند.

بورسیه های تحصیلی دکتری در کانادا
خوشبختانه، بسیاری از بورسیههای مقطع دکتری در دسترس هستند تا تحصیل در کانادا را برای دانشجویان بینالمللی مقرونبهصرفهتر کنند. بسیاری از این بورسیهها بر اساس شایستگی علمی اعطا میشوند. دولت کانادا یک وبسایت مفید دارد که ابزاری برای جستجوی بورسیههای مرتبط بر اساس کشور مبدأ شما ارائه میدهد. همچنین، وبسایتهای رسمی دانشگاههای کانادا نیز منابع خوبی برای یافتن بورسیههای متناسب با شرایط شما هستند. علاوه براین چون تحصیل دکتری در کانادا به صورت پژوهش محور و فعالیت در یک پروژه است استاتیدی که به جذب دانشجو می پردازند معمولا فاندهایی را به دانشجویان خود ارائه میدهند. جدا از این گرنت ها، دانشگاه ها و دولت کانادا نیز بورسیه های برای تامین هزینه های تحصیل و زندگی به دانشجویان بین المللی ارائه میدهند. برخی از نمونههای بورسیههای مقطع دکتری در کانادا عبارتند از:
- بورسیه Vanier Canada Graduate: این بورسیه به دانشجویان دکتری برتر، چه داخلی و چه بینالمللی، که در رشتههای علوم اجتماعی و انسانی، علوم طبیعی و مهندسی، و علوم بهداشتی تحصیل میکنند، 50,000 دلار کانادا (~37,700 دلار آمریکا) در سال اعطا میکند.
- بورسیه دکتری بنیاد پیر الیوت ترودو: در زمان نگارش این متن، این بورسیه در حال بازبینی و تغییر است.
- بورسیه Four Year Doctoral Fellowship دانشگاه بریتیش کلمبیا: این بورسیه شامل کمکهزینهای حداقل 18,200 دلار کانادا (~13,700 دلار آمریکا) در سال بههمراه پوشش کامل شهریه برای دانشجویان دکتری برجسته (داخلی و بینالمللی) به مدت چهار سال است.
- بورسیه انتاریو تریلیوم (دانشگاه وسترن): 40000 دلار کانادا در سال، قابل تمدید تا 4 سال.
- بورسیه ورودی تحصیلات تکمیلی دانشگاه آلبرتا: 21000 دلار کانادا، غیرقابل تمدید.
- بورسیه دکتری دانشگاه مونترال: 7000 دلار کانادا، قابل تمدید برای یک بار.
- بورسیه ورودی تحصیلات تکمیلی دانشگاه ویندزور: 7500 دلار کانادا تا 4 سال
دستیار تحقیقاتی/تدریس (Research/Teaching Assistantships)
بسیاری از دانشجویان دکتری تصمیم میگیرند با شرکت در برنامههای دستیار پژوهشی (RA) یا دستیار تدریس (TA)، هزینههای تحصیل خود را تأمین کنند. در این موقعیتها، شما بهعنوان یک دستیار تحقیقاتی یا تدریس، در ازای دریافت کمکهزینه تحصیلی یا پوشش کامل/جزئی شهریه، کار خواهید کرد.
- دستیار تحقیقاتی (Research Assistant): شما در کنار یکی از اعضای هیئتعلمی (که ممکن است استاد راهنمای شما باشد) کار میکنید و وظایفی ازجمله جمعآوری دادهها، تحلیل اطلاعات، نگارش گزارش، سازماندهی آزمایشگاه یا دفتر و سایر امور پژوهشی را انجام میدهید.
- دستیار تدریس (Teaching Assistant): شما در برنامههای آموزشی مقطع کارشناسی دانشگاه مشارکت میکنید و وظایفی مانند تدریس یک یا چند بخش از دوره، برگزاری کلاسهای آزمایشگاهی، برپایی جلسات مشاوره برای دانشجویان، و تصحیح مقالات و تکالیف دانشجویان را بر عهده خواهید داشت. برای دریافت این موقعیت، باید دانش عمیقی از درس مربوطه داشته باشید و توانایی تسهیل یادگیری دانشجویان را اثبات کنید.
- نحوه درخواست دستیار پژوهشی یا تدریس: برای درخواست این موقعیتها، لازم است اطلاعات منتشرشده در وبسایت دانشگاه خود را بررسی کنید و معمولاً یک فرم درخواست آنلاین را تکمیل کنید.
هزینه زندگی در کانادا
اگرچه کانادا نسبت به اکثر کشورهای انگلیسیزبان ارزانتر است، اما زندگی در این کشور میتواند برای دانشجویان بینالمللی چالشبرانگیز باشد. هزینه متوسط زندگی در کانادا شامل اجاره بها، بین 10,000 تا 15,000 دلار کانادا در سال است که خورد و خوراک، حمل و نقل و تفریحات را نیز پوشش میدهد. این مبلغ در مقایسه با ایالات متحده یا بریتانیا کمتر است. در بیشتر استانها از جمله کبک، مونترال و اتاوا، هزینه زندگی ماهانه بین 800 تا 1,500 دلار کانادا متغیر است، اما این هزینه در شهرهای بزرگ دانشجویی نسبت به شهرهای کوچکتر تفاوت دارد.
به عنوان دانشجو، وابستگی اصلی شما به حمل و نقل عمومی خواهد بود. هزینه حمل و نقل عمومی در هر شهر متفاوت است، اما میانگین قیمت بلیط یکطرفه حدود 3 دلار است. دانشجویان معمولاً میتوانند دسترسی نامحدود با تخفیف یا حتی رایگان به سیستم حمل و نقل شهر داشته باشند. سیستم حمل و نقل در شهرهای دانشجویی اصلی کانادا:
- تورنتو: سیستم حمل و نقل توسط Toronto Transit Commission (TTC) مدیریت میشود و شامل اتوبوس، مترو و ترامواست. با یک بلیط میتوانید از همه این وسایل استفاده کنید. کارت Presto برای پرداخت هزینه حمل و نقل در منطقه بزرگ تورنتو و همیلتون (GTHA) کاربرد دارد.
- مونترال: شرکت Société de transport de Montréal (STM) مسئول اتوبوس و مترو است. اتوبوسها بهویژه برای جابجایی در شهر کارآمد هستند. کارت OPUS برای پرداخت هزینه بلیط استفاده میشود.
- ونکوور: در این شهر، حمل و نقل عمومی (اتوبوس و قطار) توسط Translink اداره میشود و کارت Compass برای پرداخت هزینهها استفاده میگردد.
استفاده از تاکسی نیز امکانپذیر است که هزینه آن از 2 دلار به ازای هر کیلومتر شروع میشود. اما برای مسافتهای طولانیتر، قطار یا اتوبوس گزینههای مقرونبهصرفهتری هستند. به طور کلی، ماهانه بین 100 تا 150 دلار کانادا برای حمل و نقل در نظر بگیرید.
هزینههای تفریحی نیز میتوانند بر بودجه شما تأثیر بگذارند. برخی از هزینههای متداول؛ یک فنجان قهوه با دوستان چند دلار، بلیط سینما به طور متوسط 15 دلار، کنسرت 50 تا 150 دلار است. اگر خودتان آشپزی کنید، هزینه ماهانه غذا کمتر از 300 دلار کانادا خواهد بود. برخی از ارزانترین سوپرمارکتها در کانادا عبارتند از:
- Canadian Superstore
- Walmart
- No Frills
کار و تحصیل در کانادا
کار دانشجویی روشی هوشمندانه برای تأمین بخشی از هزینههای زندگی در کانادا است. بسیاری از دانشگاهها فرصتهای شغلی در محوطه دانشگاه مانند برنامههای کار-تحصیل، دستیار پژوهشی و شغلهای پارهوقت ارائه میدهند. همچنین میتوانید در برنامههای کارآموزی (Co-op) شرکت کنید تا هم تجربه کسب کنید و هم درآمد داشته باشید. دانشجویان بینالمللی اجازه کار در کانادا را دارند اما باید مجوز کار داشته باشید. شرایط اصلی:
- کار در پردیس دانشگاه: بدون محدودیت ساعتی، اما فقط در مکانهای وابسته به دانشگاه.
- کار خارج از دانشگاه: حداکثر 20 ساعت در هفته در طول ترم، اما در تعطیلات میتوانید تماموقت کار کنید.
برای کار به شماره بیمه اجتماعی (SIN) نیاز دارید.
سایتهای یافتن شغل دانشجویی در کانادا
- Indeed
- Job Bank (وابسته به دولت کانادا)
- Monster
- SimplyHired
- TalentEgg (مخصوص دانشجویان و فارغالتحصیلان جدید)
شرکت در نمایشگاههای شغلی دانشگاهها و شبکهسازی نیز میتواند به یافتن فرصتهای شغلی کمک کند.
سوالات متداول تحصیل دکتری در کانادا
بله، بسیاری از دانشگاهها با ترکیبی از کمک هزینه تحصیلی (Scholarships)، دستیاری تدریس (TA) و دستیاری تحقیقاتی (RA) کل هزینهها را پوشش میدهند. مبلغ معمولاً بین 20,000 تا 35,000 دلار کانادا سالانه است.
بله، با ویزای تحصیلی شما:
همسر میتواند ویزای اوپن ورک پرمیت دریافت کند. فرزندان میتوانند به صورت رایگان در مدارس دولتی تحصیل کنند
بله، از طریق:
- برنامه مهاجرت تجربه کانادایی (CEC)
- برنامه نامزدهای استانی (PNP)
- ویزای کار پس از تحصیل (PGWP) تا 3 سال
بله، با ویزای تحصیلی:
- 20 ساعت در هفته در طول ترم
- تمام وقت در تعطیلات
- کار در محوطه دانشگاه بدون محدودیت ساعتی
سلام ممنون از مطالب مفیدتون. اگر برای تحصیل دکتری درخواست فاند بدیم و موفق به دریافت بشیم باز هم لازمه تمکن مالی ارائه بدیم؟
سلام
ممنون از حسن توجه شما
اگر مقدار فاند شما میزان تمکن مالی را پوشش بده نیازی نیست.